Phineas Taylor Barnum, zijn naam zal bij niet veel mensen een belletje doen rinkelen. Toch was hij ooit een bekende circuseigenaar en artiestenmanager. Maar Barnum was ook een meester in het verzinnen van een goede hoax. Gisteren zou Barnum 201 worden, helaas heeft hij die leeftijd niet gehaald. Als eerbetoon blikken we terug op zijn allergrootste verzinsels. Onder het genot van een Tompouce, zonder Barnum was dit roze gebakje er namelijk nooit geweest.
Joice Heth
Zijn eerste hoax bedacht Barnum in 1835, toen hij nog handelde in kruiden, van één van zijn verre reizen bracht hij een Afrikaanse slavin mee en beweerde dat zij de grootste en interessantste curiositeit ter de wereld was. Barnum claimde dat de vrouw 161 jaar oud was en de huishoudster van President George Washington, de eerste Amerikaanse president die toen al 36 jaar dood was.
Ondanks dat de vrouw half blind was, vertelde ze honderduit over ‘de kleine George’. Toen ze in 1836 stierf verkocht Barnum kaartjes voor haar autopsie. Meer dan 1.500 mensen hadden belangstelling. Hiermee kwam de hoax echter wel aan het licht, een arts ontdekte dat Joice Heth, de vermeende huishoudster van George Washington, niet ouder was dan 80.
De Feejee Mermaid
In 1842 beweerde Barnum in het bezit te zijn van het enige echte lichaam van een zeemeermin. Het lichaam zag er niet uit zoals we deze gedaante uit sprookjes kennen, het opgezette stoffelijke overschot was geen mooie blonde vrouw met een sierlijke vin, maar een lelijke apenkop met het lichaam van een vis. Toch publiceerde alle kranten over de ontdekking, Barnum organiseerde een expositie inclusief lezing van naturalist Dr. K. Griffin en verdiende een fortuin met de kaartverkoop. Echter Dr. K. Griffin bestond niet en de lelijke zeemeermin was letterlijk een apenkop met het lichaam van een vis.
Grand Buffalo Hunt
Een jaar later in 1843 adverteerde Barnum met een cowboyshow, met echte cowboys die echte buffels vingen. Maar het beste van alles, was dat de voorstelling gratis toegankelijk was. Uiteraard had Barnum wel een andere list bedacht om geld te verdienen. De show werd gehouden op een eiland, van de verkoop van de 24.000 boottickets verdween een flink percentage in zijn zak. Bij het zien van de massamenigte raakte de buffels in paniek, wat het publiek te zien kreeg was een cowboy met een te grote hoed die wat onhandig zwaaide met zijn lasso.
De Cardiff Giant
In 1869 ontdekte een boer bij graafwerkzaamheden op het erf van zijn boerderij in New York het lichaam van een drie meter lange reus. De boer bouwde een tent om het lichaam heen en vroeg een kwartje entreeprijs. In werkelijkheid was de reus een gipsen standbeeld, maar dat maakte niemand iets uit. Barnum wilde de reus wel kopen, maar zijn rivaal David Hannum was hem te slim af. Daarom liet Barnum van gips een eigen versie maken en adverteerde met de slogan: ‘de enige echte Cardiff Giant’. Barnum’s rivaal werd door de pers voor oplichter uitgemaakt. Waarom deze hem voor het gerecht daagde. De rechter wilde de zaak echter niet behandelen, omdat beide ‘reuzen’ niet echt waren.
De baby van Tom Thumb
Charles Sherwood Stratton, beter bekend als de klein uitgevallen Generaal Tom Thumb was de meest bekende artiest uit Barnum’s stal. Tom Thumb en zijn vrouw waren niet langer als 70 centimeter en waren in die tijd een echte curiositeit. Vooral toen het koppel een baby kreeg, die ook klein bleef stroomde de toeschouwers toe. Totdat de baby toch ging groeien, gelukkig wist Barnum dan altijd op tijd een nieuwe te lenen.
Tom Thumb was ook de inspirator voor de Tompouce. Toen een Amsterdamse banketbakker het roze gebakje voor het eerst bakte, liet hij zich inspireren door de Amerikaanse lilliputter uit het circus van Phineas Taylor Barnum.
Later tijdens een bezoek aan de banketbakker werd Marten Toonder door zijn vrouw Phiny Dick attent gemaakt op de gekke naam van het gebakje. Daarop kwam Toonder op het idee om de poes waarover hij avonturenverhalen wilde gaan maken Tom Poes te noemen.
Alleen de laatste twee feiten in dit artikel zijn waar en daarom heeft Phineas Taylor Barnum een speciaal plekje in ons hart veroverd. (Via: legacy.com)
Pingback: Mega-hamster opgegraven in Australië | Hoax