Is Zwarte Piet een racistisch fenomeen of niet? Historicus Albert van der Zeijden van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur, die onderzoek heeft gedaan naar Sint en Piet, weet te vertellen dat de eerste knecht van Sinterklaas blank was.
“Het Sinterklaasfeest met cadeautjes wordt al sinds de 16de eeuw gevierd. In het begin was dat met een onzichtbare Sint zonder knecht. Pas in 1850 is de knecht van Sinterklaas geïntroduceerd, in een boekje met afbeeldingen van de Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman. Jan de Knecht heette het blanke hulpje van Sinterklaas. In latere uitgaven van het populaire werkje werd de knecht zwart, vanwege de roet in de schoorsteen. Weer later werd Jan de Knecht omgedoopt in Zwarte Piet.”
Zwart van het roet van de schoorsteen en daar is niets racistisch aan, zou je zeggen. Of is dit een smoesje voor de realiteit? Want na de oorlog ging Zwarte Piet steeds onbeholpener praten en kreeg hij kroeshaar en dikke lippen. Volgens historicus van der Zeijden zouden hier best wel eens een verborgen racistische boodschap in kunnen zitten:
“Sinterklaas is ook de spiegel van de samenleving. Na de oorlog ging Zwarte Piet onbeholpen praten en kreeg kroeshaar met dikke lippen. Dat kan best met het koloniale verleden te maken hebben. In de hoofden van mensen is de knechtenrol meer voor zwarten dan voor blanken.”
Zwarte piet afschaffen dan maar? Of omdopen tot schoorsteenpiet? Moet de blanke Jan de knecht weer terugkeren? Of kunnen we beter het Sinterklaasfeest maar helemaal afschaffen?
Pingback: Hogeschool Den Haag doet kerstboom in de ban | Hoax